Tytułowy problem powstał w prowadzonych przez naszą kancelarię sprawach grupowych i został rozstrzygnięty postanowieniami Sądu Najwyższego z dn. 20 kwietnia 2023 r. (sygn. I PZ 11/22) oraz z dn. 25 kwietnia 2023 r. (sygn. I PZ 12/22), ustanawiającym dominującą linię orzeczniczą w tej kwestii.
W każdej ze spraw stwierdzono, że próg kasacyjny dla spraw rozpatrywanych według przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach grupowych jest spełniony, kiedy jego dedykowana wartość zostanie przekroczona przez wartość przedmiotu zaskarżenia skargi kasacyjnej, stanowiącą sumę wartości roszczeń (wartość przedmiotów zaskarżenia) wszystkich członków grupy, a nie jest wymagane przekroczenie progu przez wartość indywidualnych roszczeń każdego członka grupy z osobna. Można zatem powiedzieć, że wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawach grupowych jest wspólna dla wszystkich członków grupy i wyznaczana przez sumę ich indywidualnych wartości przedmiotu zaskarżenia, jeżeli takie pojęcie możliwe jest do wyodrębnienia.
Wartość przedmiotu sporu (zaskarżenia), oznaczana w skardze kasacyjnej, musi przekraczać kwotę 50.000 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych), a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – 10.000 zł (dziesięć tysięcy złotych) by skarga kasacyjna mogła zostać rozpoznana. W sprawach grupowych powstaje ten problem, że z racji występowania po stronie powodowej przynajmniej 10 osobnych roszczeń, każdemu członkowi grupy można wyodrębnić indywidualną wartość przedmiotu zaskarżenia, stanowiącą jego obiekt zainteresowań majątkowych w procesie. Z tej okoliczności niesłusznie wywodzi się, że po stronie powodowej - członków grupy, reprezentowanych przez jednego z nich, będącego jedynym powodem w sprawie, zachodzi tzw. współuczestnictwo, co powoduje, że każdego z członków grupy. Argumentacja ta nie uwzględnia odmienności postępowania grupowego od procesu cywilnego, m.in. utraty przez członków grupy szeregu uprawnień procesowych przez członków grupy, zgody na dostosowanie, w tym ograniczenie, wartości dochodzonego roszczenia do innych członków grupy, wobec czego słusznie spotkała się z krytyką Sądu Najwyższego, który w dwóch ww. precedensowych postanowieniach, rozstrzygnął to zagadnienie. Uwagi Sądu Najwyższego, poczynione wobec charakteru strony powodowej w postępowaniu grupowym znajdują też szersze zastosowanie niż tylko do ustalenia sposobu ustalania wartości progu kasacyjnego w postępowaniu grupowym. Odmienne stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w postanowieniu z dn. 18 kwietnia 2023 r. (sygn. I PZ 10/22).
Jakkolwiek orzeczenia z dn. 20 kwietnia 2023 r. (sygn. I PZ 11/22) oraz z dn. 25 kwietnia 2023 r. (sygn. I PZ 12/22) wydano w sprawach mających charakter pracowniczy, to jednak opisywane zagadnienie dotyczy kwestii procesowej, uniwersalnej dla wszystkich spraw grupowych.